Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ của hệ sinh thái khởi nghiệp với hơn 3000 startup sáng tạo. Con số ấn tượng đưa nước ta lên vị trí top 3 khu vực về số lượng doanh nghiệp khởi nghiệp. Sự phát triển này được hỗ trợ bởi 40 cơ sở ươm tạo và sự quan tâm đầu tư mạnh mẽ từ các nhà đầu tư quốc tế. Tuy nhiên, liệu những con số này có phản ánh đúng thực trạng và hiệu quả của phong trào khởi nghiệp tại Việt Nam? Có bao nhiêu trong số các startup này thực sự thành công và đạt được những dấu mốc quan trọng?

Liệu khởi nghiệp thực sự là một con đường đầy rẫy khó khăn?

Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần có cái nhìn tích cực hơn và phân tích sâu sắc các nguyên nhân thất bại. Điều này sẽ giúp các startup Việt Nam định hướng rõ ràng hơn, tránh mắc phải những sai lầm tương tự và tăng cơ hội thành công.

Tại sao Startups thất bại?

• Thị trường khởi nghiệp: Cạnh tranh khốc liệt và những bài học từ đại dịch

Vì quá tự tin nghĩ là sản phẩm mình tốt, sẽ được người tiêu dùng chấp nhận mà quên rằng thị trường càng ngày càng khó khăn vì có quá nhiều cạnh tranh. Vấn đề là phải biết người tiêu dùng cần gì và muốn gì. Khi dịch Covid hoành hành, tiêm chủng và thuốc giảm đau sốt cần thiết hơn là mua thực phẩm chức năng. Người tiêu dùng rất thực tế, xa xỉ phẩm không cần thiết khi lo âu kinh tế. 

• Mô hình kinh doanh chưa được rõ ràng

Các startup thường gặp khó khăn trong việc xây dựng một mô hình kinh doanh rõ ràng và khả thi. Điều này khiến các nhà đầu tư e ngại khi rót vốn, bởi họ muốn biết chính xác tiền của mình sẽ được sử dụng như thế nào và lợi nhuận sẽ đến từ đâu. Startup cần có một kế hoạch kinh doanh chi tiết với các kênh phân phối hiệu quả.

• Đội ngũ nhân sự: Yếu tố quyết định thành bại của startup

Nhiều người vẫn nghĩ rằng ý tưởng sáng tạo và sản phẩm độc đáo là tất cả những gì một startup cần để thành công. Tuy nhiên, các nhà đầu tư thông thái lại hiểu rằng đội ngũ nhân sự mới là yếu tố quan trọng nhất. Một đội ngũ đoàn kết, chuyên nghiệp và có khả năng thực thi cao sẽ là chìa khóa để đưa doanh nghiệp phát triển.

• Quản lý dòng vốn

Tại sao nhiều startup thất bại? Một trong những lý do chính là quản lý dòng vốn kém. Nhiều nhà sáng lập startup mắc phải sai lầm khi có tư duy “mì ăn liền”. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, việc bảo đảm dòng vốn ổn định là quan trọng đối với sự tồn tại và phát triển của startup.

• Hoạch định chiến lược: 

Và điều quan trọng cuối cùng là các công ty cần một hoạch định chiến lược rõ ràng. Hoạch định chiến lược là một quá trình, bao gồm:

• Việc xây dựng tầm nhìn (Vision)
• Sứ mệnh (Mission)
• Chiến lược (Strategy)
• Mục tiêu (Goals)
• Mục đích (Objectives)
• Chiến thuật (Tactics)

Startup thất bại trong 5 năm đầu là cơ hội để học hỏi và trưởng thành. Bằng cách xác định và khắc phục 5 nguyên nhân chính như trên, các startup có thể tăng khả năng thành công và đóng góp vào sự phát triển của hệ sinh thái khởi nghiệp.